Stroompad
De Stroompadwandeling
De wandeling start bij de kerk. Loop vanaf de parkeerplaats naar de kerk en sla af naar links of naar rechts. Loop langs of rond de kerk totdat de Kerkstraat bereikt wordt.
De Nederlandse Hervormde kerk in Beilen behoort samen met de kerken van Anloo, Eelde, Norg, Roden, Roderwolde en Vries tot de oudste kerken van Drenthe. Vermoed wordt dat de kerken van Anloo en Beilen de meest belangrijkste van Drenthe waren. Deze kerken droegen het meest af aan kerkelijke belastingen. In een oorkonde van 1139 wordt voor het eerst de kerk te Beilen genoemd.
De kerk van Beilen was gewijd aan de heilige Stefanus.
Beilen is door de eeuwen heen geteisterd door branden. In 1607 werd bij een brand het kerkgebouw verwoest. Alleen de muren van de kerk stonden nog overeind. Door giften in geld en hout slaagde de bevolking er in om de kerk weer op te bouwen. Bij de grote brand van 1820 bleef het kerkgebouw gespaard. Wel werd bij deze ramp, welke driekwart van de woningen van Beilen verwoestte, de pastorie en de kosterswoning getroffen. De Nederlandse Hervormde kerk is mede daardoor nog het enige historische monument van Beilen.
Jantien Hindriks uit Lieving zou in 1820 hebben verteld, dat Satan haar aangezet had om geheel Beilen in brand te steken en haar ook uitgelegd had hoe ze dit moest doen. En zo geweldig was de opschudding, toen dit verhaal de ronde deed, dat Jantien in verzekerde bewaring werd gesteld. Enkele weken bleef ze in Assen en werd na borgstelling door haar vader, moeder, en neef vrijgegelaten. Uiteindelijk bleek dat Jantien niets met de brand te maken had.
De Kerkstraat
Loop de Kerkstraat uit met de kerk in de rug. Merk het steegje op tussen de nrs. 7 en 9. Deze kunt u gebruiken voor de terugweg om weer op de parkeerplaats te komen.
Vroeger was dit de enige straat om vanaf de kerk en het daar tegenoverliggende kerkhof naar Paltz en de Bisschopsstraat te komen. De straat liep vroeger helemaal door tot aan de Bisschopsstraat. Nu heet een gedeelte Kruisstraat.
Vroeger was de straat aan weerszijden bebouwd met huizen en boerderijen. Het kunstwerk wat op het grasveld staat herinnert daar nog aan. De magnolia, die daar staat, stond vroeger bij iemand in de tuin.
De gemeente Beilen had het plan om, na het afbreken van de bebouwing, aan die kant van de straat een appartementencomplex te bouwen. Dit stuitte op weerstand vanuit de bevolking. Uiteindelijk werd besloten om dit gedeelte als park in te richten en er een kunstwerk te plaatsen.
Het kunstwerk beeldt nog meer uit. Kijk maar eens goed: in de hoekstenen zijn in reliëfvorm negen sprookjes door de kunstenaar verwerkt, te weten Assepoester, Sneeuwwitje, Repelsteeltje, de Gelaarsde Kat, Hans en Grietje, Doornroosje, de Witte Slang, Levenswater, en het Dappere Snijdertje. De zuilen op het vloeroppervlakte zonder bebouwing bij dit bouwwerk met Romaanse bouwkenmerken, zijn bedoeld om de plaatselijke middenstand uit te nodigen hierop kleine kunstwerken te plaatsen, als er weer iets belangrijks voor de gemeenschap van Beilen is gerealiseerd of gebeurd is. Dit tempelachtige gebouwtje zou als een ruimtelijke beeldende muurkrant in en voor Beilen kunnen werken en daarmee uniek in Drenthe kunnen worden. Het gebouwtje nodigt verder uit om even tot jezelf te komen en te ontspannen.
Het kunstwerk is ontworpen en gemaakt door vader en zoon Onno en Wessel de Ruijter.
Kruisstraat
Kruisstraat.
Steek de kruising recht over de Kruisstraat in. Dit stuk was vroeger dus een deel van de Kerkstraat. Naar de oorsprong van deze naam moeten we raden. In de voor-reformatorische tijd werden waarschijnlijk ook in het toen katholieke Beilen processies gehouden, waarbij dan onder meer het kruis werd meegedragen. De weg waar die processie stilhoudt, wordt dan de kruisweg genoemd. Later misschien omgezet naar Kruisstraat, nadat de weg verhard werd.
Misschien is de naam ook ontleend aan het feit dat de straat richting het kerkhof ging. Of dat het een andere straat kruiste, alhoewel daar vroeger geen sprake van was.
Aan de linkerkant komen we langs de Naald. Tegenwoordig het smalste straatje van Beilen. Ter hoogte van de Naald waren in de Kruisstraat een naaimachinehandelaar en later een borduurwinkeltje gevestigd. Dus of de naam daaraan ontleend is of doordat het zo'n smal straatje is?