Fruitbomen natuurpad Schapendrift

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

1. Appel: Glorie van Holland. De bloei is middentijds. Goed stuifmeel. De kleur van de bloesem is wat flets en neigt naar de kleur geel. Vooral na natte periodes zoals in 2014 kan de Glorie van Holland voor de tweede keer tot bloei komen in september.
Behoort tot de goede dragers. De vrucht is reeds vroeg in de zomer mooi gekleurd en wordt daardoor te vroeg gebruikt. De vrucht is na de oogst, half september, eerst hard en zonder geur. Pas na een paar weken bewaring komt het aroma vrij en krijgt de appel zijn heerlijke smaak.
De vrucht is consumptierijp vanaf oktober. Voor de pluk kan een gedeelte van de vruchten afvallen, welke een beschimmeld klokhuis blijken te hebben. Het is een hele lekkere zoete appel  maar dit soort kan niet lang bewaard worden. Maar appelmoes hiervan is bijzonder goed van smaak.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift
100%
min
100%

2. Appel: ??????????. Komt uit een privétuin. Ras tot nu toe onbekend.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

3. Appel: Groninger Kroon. Goede handappel, minder geschikt als moesappel. Omstreeks 1875 gevonden door S.H. Brouwer in Noordbroek in de tuin van familie Engels en genoemd naar zijn echtgenote Jantje Kroon. Was zeer gewild in het noorden, maar is ook veel aangeplant in de IJsselstreek en de Betuwe. Mooie, kleine tot middelgrote, wat langwerpige vrucht, van boven wat breder, groen met aan de zonzijde rode vlekken en strepen. Het vruchtvlees is vast en enigszins droog, gelig van kleur, zacht zuur met een goed aroma. Is bijzonder rijk aan vitamine C. De smaak is goed, soms wat gronderig. Matig sterke groeier. Vormt een wat piramidale boom. Enigszins vatbaar voor kanker en zeer schurftgevoelig. Regelmatige drager, maar niet bijzonder vroeg vruchtbaar. Krijgt op oudere hoogstambomen te kleine vruchten, vruchtdunning is daarom nodig. Stelt geen bijzondere eisen aan de grond, maar voldoet het beste op lichtere grond. Pluktijd half oktober, gebruikstijd tot maart. 

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

4. Appel: Drentse Paradijs. Pot- en handappel. Ook wel Pandiezen of Zoete Paradijs genoemd, in het Westerkwartier ook wel Zwartgat. De Drentse Paradijs is een fraaie grote appel, diep donkerrood met groenachtig vruchtvlees. De smaak is aanvankelijk zacht zuur, later zoetig. Deze appel kan met de Dubbele Zure Paradijs, (syn. Rode IJzerappel) verward worden. De vruchten lijken op elkaar, maar de groei van de boom verschilt sterk, de laatste blijft kleiner. De boom groeit goed, wordt groot en groeit zowel op zand als klei. Wordt laat geplukt en is bewaarbaar tot mei.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

5. Appel: Jonathan. Goede oude Amerikaanse handappel. Werd in de dertiger jaren van de vorige eeuw door handel en consument zeer gewaardeerd. Middelgrote, fraai gekleurde vrucht met zeer goede smaak. Rood met geelgroene ondergrond (er bestaan meerdere rode kleurmutanten). Matig grote boom. Aanvankelijk slappe groeier, waardoor flink gesnoeid moet worden. Weinig last van kanker en schurft, soms door meeldauw aangetast. Vroege en regelmatige drager, middelgrote vrucht, vooral wat klein bij oudere bomen. Vruchtdunning is aan te bevelen. Kan zeer lang bewaard worden. Ondanks de goede smaak verdwenen vanwege het soms flauwe aroma, de harde schil, de vaak te kleine vruchten, de vele bewaarziekten en het soms ontbreken van kleur op de vrucht. De Jonared is een rode mutant. Pluktijd half oktober, gebruikstijd bij goede bewaring tot half april. 

Fruitbomen natuurpad Schapendrift
100%
min
45%

6. Appel: Drentsche Bellefleur. 

De Malus domestica 'Drentse Bellefleur' is een appelboom die werd gevonden in Nieuw Amsterdam door de kweker de heer Zweers uit Coevorden. Op een tentoonstelling voor zaailingen in Lunteren in 1899 werd deze appelboom eervol gemeld als een prachtige appel die, zowel in vorm, kleur en smaak, onder de beste appels gerekend mag worden. Deze appelboom draagt appels die gebruikt kunnen worden als handappel.

Pluktijd is september. Deze appel is zacht, sappig en heeft een zoetzuur aroma.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift
100%
min
100%

7. Peer: Zure Brederode. Oude Nederlandse stoofpeer van het bergamottetype (appelvormig), die fraai rood kookt. We kennen de Zoete en de Zure Brederode. De Zoete Brederode werd ook wel Herfst Suikerijpeer genoemd. Tamelijk kleine ronde peer met roestig groen. De Zure Brederode heeft bij de steel een knobbeltje en is fraaier: meer blos op de vrucht. De Zoete Brederode smaakt echter het beste van de twee, wat rins en aromatisch, en is soms ook bruikbaar als handpeer. Het zijn beide forse groeiers, laat vruchtbaar, maar dan rijk dragend. Gezonde boom met een voorkeur voor zware klei, die zelfs op natte zware en slechte gronden goed gedijt. Plukrijk oktober. Gebruikstijd tot mei.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

8. Peer: Dubbelflip. De peer Beurré de Mérode, Doyenné de Mérode, Philippe Double, Doyenné Boussoch, Nouvelle Boussoch, Double Philippe, Doppelte Philipsbirne, Doppelte Philip of Filip. Deze variëteit van Belgische herkomst werd rond 1800 gewonnen door Van Mons uit Leuven en werd opgedragen aan Graaf de Mérode van Westerlo. De oorspronkelijke naam zou Beurré de Mérode zijn geweest, maar volgens bepaalde bronnen werd deze variëteit reeds  langer in de provincie Antwerpen geteeld onder de naam ‘Dubbel Flip’ en zou Van Mons ze gewoon herdoopt hebben. Eigenschappen: Het is een weinig veeleisende soort die sterk groeit en zeer oud kan worden. De peren zijn zeer sappig en aromatisch. De Dubbel Flip wordt vooral gebruikt voor de verse consumptie (tot eind september), maar is ook geschikt om op te leggen in bokalen of voor de stroopstokerij. Dubbel Flip is een rustiek boomgaardras, voor alle vormen geschikt, maar vooral als hoogstam gebruikt. Is in België op een zeer grote schaal aangeplant geweest. 

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

9. Peer: Winterlouwtje. Zeer oude stoofpeer, waarschijnlijk van Nederlandse oorsprong. Bijzonder fraaie, kleine tot middelgrote, slanke peervormige, vrucht, bleek groengeel, bij rijping geel met oranjerode blos. Veel kleine grijze stipjes. Wit vast vruchtvlees, rins zoet en aromatisch. Kookt mooi rood en heeft een goede smaak. Kookt niet gauw stuk. De boom wordt middelgroot en is vrij open. De vruchten zitten goed vast, zodat ze zonder probleem op de windzijde van een boomgaard geplant kunnen worden. In de jeugdfase zijn de takken wat slap, zodat ze wat hangen. Zeer vruchtbaar. Geschikt voor de teelt op zand en kleigrond. Pluktijd eind oktober, tot maart bewaarbaar. 


Januari heet ook wel Louwmaand. Maar op het eerste gezicht heeft Louwmaand niets te maken met de oorsprong van de naam "Winterlouwtje". Januari ontleent de bijnaam "Louwmaand" aan het woord "Looien" en dat is het bewerken met zuren van de vellen van dieren (van het slachtvee van november). Want daarvoor was het in januari tijd en daarvoor had men in agrarisch oud Nederland dan de tijd en ook het stoven van het Winterlouwtje, dat in januari-februari, stoofbaar is.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift
100%
min
100%

10. De Zwijndrechtse wijnpeer is een oud Nederlands ras, dat waarschijnlijk zijn oorsprong heeft in Zuid-Holland. De Zwijndrechtse wijnpeer is een lekkere handpeer die weinig eisen stelt aan de grondsoort en is niet gevoelig voor ziektes. Produceert goed, ook op jonge leeftijd. Zelfbestuiver.
Vanaf eind oktober plukrijp en consumptierijp, te bewaren tot december. Dit is een gezond soort en groeit op alle niet te natte gronden. Eind mei komen de witte bloemen met roze meeldraden te voorschijn.
Vrucht: middel grote, slanke peervorm, geelgroen met roeststippen. smaak: zeer sappig vruchtvlees met een zoete smaak en veel aroma.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

11. De Gieser Wildeman (Pyrus communis 'Gieser Wildeman') is een stoofpeer. Pluktijd: begin half oktober. De peer is reeds lang voor het in de handel werd gebracht bekend in diverse dorpen langs de Merwede. De bloedrode puike stoofpeer kreeg de naam van Gijsbert Wildeman, uit de buurt van Gorinchem, in de volksmond Gies Wildeman genoemd en in de handel gebracht omstreeks 1850. In de commerciële fruitteelt is Gieser Wildeman in Nederland het meest geteelde stoofperenras. Daarnaast wordt op bescheiden schaal het stoofperenras Saint Rémy geteeld. Het areaal stoofperen in Nederland bedraagt ruim 250 hectare. In de volksmond wordt de naam 'Gieser' ook wel verbasterd tot 'Giesse'.

Wordt alleen als stoofpeer gebruikt, het is een zeer goede en zoete stoofpeer, suiker toevoegen is niet nodig, kookt mooi lichtrood af. Deze licht kaneelbruine, zeer regelmatig gevormde en houdbare peer is zo fraai van uiterlijk, dat ze zelfs ter verfraaiing van kerststukjes en andere bloemdecoraties wordt gebruikt. De vrucht van Gieser Wildeman is klein en van kleur bruingeel met veel roest. Het is een zeer goede, iets zoete stoofpeer met door steencellen korrelig vruchtvlees. Door deze stoofpeer langdurig te koken, 3 uur of langer, verdwijnen deze steencellen en wordt het vruchtvlees donkerbruin/rood. Maar de kleur komt alleen als de peren goed rijp zijn. Niet rijpe peren worden wel zoet maar blijven wit tot zacht roze. 

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

12. Peer: Brederode. Oude Nederlandse stoofpeer van het bergamottetype (appelvormig), die fraai rood kookt. We kennen de Zoete en de Zure Brederode. De Zoete Brederode werd ook wel Herfst Suikerijpeer genoemd. Tamelijk kleine ronde peer met roestig groen. De Zure Brederode heeft bij de steel een knobbeltje en is fraaier: meer blos op de vrucht. De Zoete Brederode smaakt echter het beste van de twee, wat rins en aromatisch, en is soms ook bruikbaar als handpeer. Het zijn beide forse groeiers, laat vruchtbaar, maar dan rijk dragend. Gezonde boom met een voorkeur voor zware klei, die zelfs op natte zware en slechte gronden goed gedijt. Plukrijk oktober. Gebruikstijd tot mei.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift
100%
min
90%

13. Pruim: Reine Claude d'Althan is een oud pruimenras. Dessertpruim. Door tuinman Prochaskarond 1850 gevonden op het landgoed van Michaël Graaf Althan, te Swoyschitz (Tsjechië). Uitstekend smakende pruim. Grote, ronde, roodpaarse, bedauwde vrucht. Sappig en zoet, met goudgeel vruchtvlees. De pit laat goed los. Deze pruim bloeit omstreeks midden april met geurende witte bloemen.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

14. Pruim, de Czar. Kleine blauwpaars zoete pruim, Rijptijd: juli/augustus. Deze vrucht is vrij klein. Hij is stevig en sappig. Zelfbestuivend.

Naast de heerlijke zoete (soms wat zuurder van smaak) vruchten hebben pruimenbomen ook andere sierwaarden, De hagelwitte bloesem eind april en mei, maar pruimenbomen hebben ook een grote aantrekkingskracht voor insekten, vlinders en vogels, ze zijn er dol op.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

15. Pruim: Reine Claude Victoria heeft grote, roze-rode, eivormige vruchten, Vruchtvlees is sappig en geel en heeft een goede smaak. De pit laat goed los. Pluktijd eind augustus. Gezonde, sterk groeiende boom. Kan in de zomer na de pluk worden gesnoeid. Is zelfbestuivend. Prunus domestica 'Victoria' is niet voor niets één van de populairste.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift
100%
min
100%

16. Appel: de Lunterse Pippeling is een oud Nederlands appelras. Het is een product van de Luntersche Tuinbouw-Vereeniging die in 1873 is opgericht door notaris J.H.Th.W. van den Ham. 

De Lunterse Pippeling bloeit in mei en is zelfbestuivend. De bomen zijn al op jonge leeftijd vruchtbaar en kenmerken zich door een geringe ziektegevoeligheid. Eind oktober zijn de vruchten rijp. De vruchten zijn redelijk klein van stuk. Het vruchtvlees is saprijk, friszuur en vast maar met een matige smaak. Het uiterlijk wordt gekenmerkt door een ruwe, goudgeel gebronsde roestige schil met aan de zonzijde soms een rood streepje. De vruchten zijn zes maanden houdbaar.

Momenteel wordt de Lunterse Pippeling enkel nog in particuliere tuinen aangeplant als liefhebbersras. 

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

17. Appel: Sijden Hempje. Zeer oude handappel en fraaie tentoonstellingsappel. Sporadisch te vinden. De naam verwijst naar het fraaie bedauwde uiterlijk van de vrucht. Alle drie types zijn klein tot middelgroot, regelmatig conisch van vorm, aanvankelijk groen, bij rijping verkleurend tot bijna wit met rode streepjes aan de zonkant. Zeer gladde schil. Geel fijn zacht vruchtvlees, zacht zuur, aromatisch en heerlijk van smaak. Zelfs gekneusde vruchten kunnen bewaard worden: er komen geen rotte plekken, maar de beurse plekken verkurken. Ze verschillen vooral in rijpingstijd en bewaarbaarheid. Het Zomer Zijdenhempje, ook wel ‘Streepkesappel’ genoemd, is rijp in augustus en kort bewaarbaar. Dit ras is waarschijnlijk de Couleur de Chair, een Franse appel, die door, J.H. Knoop als identiek met Cousinot d’Eté, syn. Somer-Kroon wordt gezien. Het Herfst Zijdenhempje is wat groter. “Een der fijnste, zo niet de fijnste tafelappel”, volgens een publicatie uit 1876. Gebruikstijd begin oktober tot januari. Van dit type staat een negental bomen bij de Menkemaborg in Uithuizen. Het Winterzijdenhempje of Wit Zijdenhempje is plukrijp november tot december en tot maart bewaarbaar. De bomen van alle drie types zijn steile groeiers, zijn middelgroot tot groot en gezond en dragen rijk. Ze voldoen op de meeste grondsoorten, behalve op nat veen (kankergevoelig). De voorkeur heeft kalkrijke klei en kalirijke grond. Het zijn karakteristieke rassen voor de boerenboomgaard.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

18. Appel: Notarisappel. Eén van de mooiste appels, bovendien een goede hand- en moesappel. Rond 1890 gewonnen door notaris Van Den Ham te Lunteren. Vermoedelijk vanwege kleur- en smaakovereenkomst zaailing van de Princesse Noble, al is ze veel groter. De appel is zeer variabel van vorm. Het is een grote en zeer goede lichtzure handappel, rijk aan vitamine C. Kenmerkend is ook de wat vettige schil. De boom groeit zeer sterk en vormt een grote brede boom. Vraagt een luwe standplaats. Vooral geschikt voor droge gronden. Vraagt goed ontwaterde grond, anders is ze vatbaar voor kanker en in de jeugdjaren voor topkanker. Verder tamelijk schurftgevoelig. Aanvankelijk matig vruchtbaar, later zeer vruchtbaar. Op zandgronden beter gekleurd, dan op zwaardere grond. Plukrijp eerste helft oktober, consumptierijp tot begin februari. Direct na de pluk te gebruiken. De bewaarbaarheid valt tegen, omdat snel stip optreedt. 

Fruitbomen natuurpad Schapendrift

19. De appelboom Zoete Kroon is een goede groeier, met een brede tot ronde kroon. Gevonden door de heer S.H. Brouwer te Noordbroek in de tuin van mevr. Van der Molen-Stelmaker aldaar rond 1870 en door Brouwer rond 1890 in de handel gebracht.
Dit ras werd Zoete Kroon genoemd om het te onderscheiden van een ander Gronings ras, de Groninger Kroon, dat ook wel Zure Kroon werd genoemd. Dit ras werd hoofdzakelijk in Groningen en wat in Noord-Holland geteeld. De Zoete Kroon is later opgekomen en ook weer later afgevoerd dan de Zoete Ermgaard, namelijk in 1975, maar de vrucht is kwalitatief iets minder dan de Zoete Ermgaard. De appel is genoemd naar de vrouw van de heer Brouwer, Jantje Kroon. Ook de Groninger Kroon is naar haar genoemd.

Vanaf eind september is deze appel plukrijp en consumptierijp. De Zoete Kroon bloeit eind mei met rozewitte bloemen, dit is een erg gezond soort. De appelboom Zoete Kroon is een zelfbestuiver (heeft geen andere appelbomen in de buurt nodig om appels te produceren). Maar met andere bomen als bestuiver in de buurt is de bestuiving wel beter, de Brabantse Bellefleur is een goede kruisbestuiver (bestuiven elkaar) en de Sterappel is een goede bestuiver vrucht: kleine ronde iets afgeplatte appel, geelgroen rood gemarmerd. smaak: appel met een zoete smaak. gebruik: als handappel, en als kookappel in de hete bliksem, tot eind december te bewaren.

Fruitbomen natuurpad Schapendrift
100%
min
51%

20. Appel: de Zigeunerin. Moesappel, die als handappel alleen lekker is als ze direct van de boom gegeten wordt. Heel geschikt als “showappel”. Grote, prachtige vrucht, licht groen, aan de zonzijde rood gevlekt en gestreept en soms met een geheel karmijn rode blos. Werd vroeger, evenals de Yellow Transparent, door haar steile groei en vroege vruchtbaarheid veel aangeplant. Regelmatige drager met goed gekleurde vruchten. Matige kwaliteit “geringe kwaliteit in een mooi jasje”. Enigszins gevoelig voor kanker en zaagwesp. Schurftvrij. Pluk- en gebruikstijd eerste helft september.